Rolnictwo węglowe jest powszechnie uważane za skuteczną metodę redukcji emisji gazów cieplarnianych i usuwania CO2 z atmosfery poprzez wykorzystanie gleb jako pochłaniaczy dwutlenku węgla. Z tego powodu stosowanie praktyk regeneratywnych w rolnictwie pomaga zapobiegać zmianom klimatu.
Praktyki regeneratywne to wszelkie działania rolników, które prowadzą do odtworzenia cykli natury, poprawy żyzności gleb i stanu wód, zwiększenia bioróżnorodności oraz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Stanową one integralną część modelu rolnictwa zrównoważonego, które stawia sobie za cel ograniczanie wpływu rolnictwa na środowisko, przy zachowaniu opłacalności produkcji rolniczej i jednoczesnej akceptacji społecznej.
Do najważniejszych praktyk regeneratywnych1 zaliczamy:
Często można spotkać się z zamiennym stosowaniem pojęcia rolnictwa regeneratywnego i rolnictwa węglowego, używanego w zależności od przyjętej perspektywy. Rozwój rolnictwa węglowego wynika bezpośrednio z kierunku zmian, jakie będą przechodzić sektory użytkowania gruntów. Mają one do odegrania ważną rolę w realizacji celu UE polegającego na osiągnięciu zerowych emisji netto do 2050 r. oraz 55% redukcji wymaganej do 2030 r., a także celu dotyczącego usuwania netto 310 Mt CO2eq w tym samym okresie.
Jednym z narzędzi umożliwiających realizację tych celów będą unijne ramy certyfikacji pochłaniania dwutlenku węgla. Inicjatywa legislacyjna UE dotycząca certyfikacji usuwania dwutlenku węgla obejmuje ustalenie dobrowolnego systemu certyfikacji jednostek pochłaniania węgla z rolnictwa węglowego, ustalenie koniecznych zasad m.in. obliczania linii bazowej oraz rozliczania wielkości pochłaniania dwutlenku węgla, ustanowienie systemu zarządzania dla transparentnego wdrożenia mechanizmu certyfikacji jednostek węglowych. Propozycja zakłada stworzenie publicznych i prywatnych systemów certyfikacji uznawanych przez Komisję Europejską. Inicjatywa ma na celu zagwarantowanie jakości metodyki certyfikacji i określenie zasad uznawania systemów certyfikacji.
Praktyki wpierające rolnictwo węglowe ujęte zostały również w Planie Strategicznym Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 w ekoschemacie „Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi”. Plan Strategiczny Wspólnej Polityki Rolnej jest kluczowym narzędziem promowania praktyk rolnictwa zrównoważonego, które wspierają dobrostan zwierząt, inwestycje, ograniczają emisje gazów cieplarnianych, zwiększają sekwestrację dwutlenku węgla i stanowią zachętę dla zarządców gruntów, rolników i leśników do zwiększenia pochłaniania dwutlenku węgla i ochrony zasobów węgla organicznego.
Rolnictwo zrównoważone obejmuje praktyki regeneratywne, ale się do nich nie ogranicza. Model rolnictwa zrównoważonego obejmuje wszystkie elementy zarządzania gospodarstwem, w tym np. bezpieczeństwo pracy, zgodność z prawem, zarządzanie odpadami, stabilność finansową czy dobrostan zwierząt.
Polskie Stowarzyszenie Zrównoważonego Rolnictwa i Żywności jest niekomercyjną inicjatywą grupy firm i osób reprezentujących różne branże łańcucha żywnościowego. Stowarzyszenie podejmuje szereg działań na rzecz promocji, edukacji i współpracy w obszarze rolnictwa zrównoważonego w Polsce oraz udostępnia bezpłatne narzędzia edukacyjne i tworzy bazę wiedzy na ten temat. Stowarzyszenie opracowało bezpłatną platformę e-learning – Akademię Zrównoważonego Rolnictwa (https://rolnictwozrownowazone.pl/kurs/), która stanowi kompendium wiedzy o rolnictwie zrównoważonym. Celem Akademii jest przekazanie kompleksowej wiedzy na temat zarządzania gospodarstwem w sposób zrównoważony, czyli poprzez połączenie celów ekonomicznych, środowiskowych i społecznych rolnictwa. Platforma obejmuje 18 obszarów tematycznych i zawiera 69 lekcji. Akademia Zrównoważonego Rolnictwa bazuje na Przewodniku Zrównoważonego Rolnictwa, który również dostępny jest online (https://rolnictwozrownowazone.pl/rolnictwo-zrownowazone/przewodnik-rolnictwa-zrownowazonego) i zawiera szczegółowe informacje dotyczące wszystkich aspektów zarzadzania gospodarstwem rolnym.
Program Climate Leadership jest działaniem realizowanym przez UNEP/GRID-Warszawa w odpowiedzi na rezolucję UNEP/EA.4/L.5, przyjętą podczas 4. sesji Zgromadzenia ONZ ds. Środowiska (UNEA-4).
Rezolucja ”Rozwiązanie Problemów Środowiskowych Poprzez Zrównoważone Praktyki Biznesowe” wezwała biznes do transformacyjnego wysiłku dla sprostania globalnym wyzwaniom środowiskowym i klimatycznym.