Koncepcja średniorocznej globalnej temperatury zakłada, że zmiany w wartości uśrednionej temperatury Ziemi w skali jednego roku, są proporcjonalne do zmian w globalnej porcji energii słonecznej przyjętej przez Ziemię po odjęciu energii cieplnej jaką Ziemia wyemitowała w ciągu roku. Aby obliczyć globalną średnią temperaturę, naukowcy prowadzą systematyczne pomiary temperatury powierzchni w punktach na całym świecie. Ponieważ ich celem jest śledzenie zmian obserwowanych z roku na rok, pomiary są przekształcane z bezwzględnych odczytów temperatury na anomalie temperatury, czyli różnicę między obserwowaną temperaturą a długoterminową średnią temperaturą dla danego miejsca na świecie.
Na niedostępnych obszarach, na których robi się niewiele pomiarów, naukowcy wykorzystują temperaturę otoczenia i inne informacje do oszacowania brakujących wartości. Każda wartość jest następnie używana do obliczenia średniej globalnej temperatury. Proces ten zapewnia spójną, niezawodną metodę monitorowania zmian temperatury powierzchni Ziemi w czasie.
Pomiary i analizy wykonywane obecnie przez wiele niezależnych grup badawczych na całym świecie wykazują ten sam trend wzrostowy. Wskaźnik pokazuje, że 10 najcieplejszych lat odnotowano po 2005 r., a aż 7 z 10 przypadło po 2014 r. Począwszy od 1988 r., każdy nowy rok dodawany do historycznego rekordu staje się jednocześnie jednym z pierwszej dziesiątki najcieplejszych odnotowanych w tym okresie. W ten sposób, okno "pierwszej dziesiątki" przesuwa się do przodu w czasie.
Źródło: NASA's Goddard Institute for Space Studies (GISS)
Notowany wzrost temperatur nie jest taki sam dla różnych miejsc na naszej planecie, jednak wzrostowy trend średniej globalnej temperatury pokazuje, że więcej obszarów ociepla się niż ochładza. Jak podaje raport klimatyczny NOAA (2020), łączna temperatura lądu i oceanu od 1880 roku wzrastała w średnim tempie 0,08 °C/ dekadę, jednak od 1981 r. trend ten notuje ponad dwukrotny wzrost, wynosząc średnio 0,18 °C/ dekadę.
Biorąc pod uwagę skalę przestrzenną i ogromny potencjał pochłaniania ciepła przez oceany, potrzeba olbrzymiej ilości energii cieplnej, aby nawet nieznacznie podnieść średnią roczną temperaturę powierzchni Ziemi. Pomimo 90% dodatkowego ciepła jakie przyjęły oceany, średnia globalna temperatura powierzchni wzrosła od 1880 r. o 2 °C . Wzrost, który nastąpił od epoki przedindustrialnej (1880-1900), może wydawać się niewielki, jednak sygnalizuje znaczny wzrost skumulowanego ciepła. To dodatkowe ciepło prowadzi do regionalnych i sezonowych ekstremalnych temperatur, zmniejsza pokrywę śnieżną i lód morski, nasila intensywne opady deszczu i zmienia granice siedlisk roślin i zwierząt.
Wysoka pojemność cieplna wody oznacza, że temperatura oceanu nie reaguje natychmiast na zwiększone ciepło zatrzymywane przez gazy cieplarniane. Zgodnie z przewidywaniami naukowców, przy dalszym wzroście emisji CO², spowodowana zwiększoną koncentracją gazów cieplarnianych zaburzona równowaga (nierównowaga) cieplna, zacznie po roku 2030 pokonywać bezwładność cieplną oceanów. Przewidywane w scenariuszach ścieżki temperatur w tym punkcie w czasie zaczynają się rozchodzić, włącznie z wariantem niekontrolowanych emisji dwutlenku węgla mogącym prowadzić do kilku dodatkowych stopni średniej globalnej temperatury Ziemi pod koniec tego wieku.
Program Climate Leadership jest działaniem realizowanym przez UNEP/GRID-Warszawa w odpowiedzi na rezolucję UNEP/EA.4/L.5, przyjętą podczas 4. sesji Zgromadzenia ONZ ds. Środowiska (UNEA-4).
Rezolucja ”Rozwiązanie Problemów Środowiskowych Poprzez Zrównoważone Praktyki Biznesowe” wezwała biznes do transformacyjnego wysiłku dla sprostania globalnym wyzwaniom środowiskowym i klimatycznym.