Poziom mórz i oceanów

Poziom oceanu w skali globalnej wzrósł od ostatnich 100 lat o 180 mm (18 cm).

Globalny trend poziomu morza rejestrowany jest przez wysokościomierze satelitarne. Lokalne trendy względnego poziomu morza, w przeciwieństwie do globalnego trendu poziomu morza mierzone są za pomocą mierników pływów morskich i oceanicznych. Pomiary dokonywane są w relacji do lokalnego punktu odniesienia na lądzie.

Podczas gdy globalny trend pokazuje, że poziom mórz i oceanów stale rośnie o około 3 mm każdego roku, wskaźniki różnią się znacznie w poszczególnych lokalizacjach przybrzeżnych z powodu miejscowych uwarunkowań dominujących prądów powietrza i wody oraz lokalnego podnoszenia się lub zatapiania samego lądu. Dane o wysokiej rozdzielczości rejestrujące wpływ tych czynników nie istnieją jeszcze w skali globalnej, co uniemożliwia globalną ocenę wzrostu poziomu oceanów obserwowanego w skali lokalnej.

Choć wiemy, że wzrost średniej globalnej temperatury Ziemi przyspieszyłby tempo wzrostu globalnego trendu poziomu morza, do niedawna panował pogląd, że obserwowany wzrost poziomu morza jest jednostajny. Jednak nowe badania dostarczyły dowodów, że tempo wzrostu poziomu oceanów na świecie w ostatnich dziesięcioleciach przyspieszało. To przyspieszenie, napędzane głównie przez zwiększone topnienie lądolodu Grenlandii i Antarktydy, ma potencjał zwielokrotnienia całkowitego wzrostu poziomu morza jaki przewidywany jest do roku 2100.

Wartości zostały przedstawione jako zmiana poziomu morza w milimetrach w porównaniu ze średnią z lat 1993-2008.
Źródło: NOAA, Climate Change: Global Sea Level

Raport Specjalny na temat oceanu i kriosfery w zmieniającym się klimacie (IPCC, 2019) stwierdza, że średni globalny poziom mórz najprawdopodobniej wzrośnie z przewidywanych 0,29 m do 1,1 m, do końca tego stulecia.

Rosnące stężenie gazów cieplarnianych w atmosferze ziemskiej powoduje wzrost temperatur powietrza i wody, co ma dwojakie konsekwencje dla poziomu mórz i oceanów. Po pierwsze, cieplejsza woda rozszerza się. Ta "rozszerzalność termalna" oceanu przyczyniła się już do około połowy z 7 centymetrów średniego globalnego wzrostu poziomu morza, jaki obserwowaliśmy w ciągu ostatnich 25 lat. Druga konsekwencja, to topniejący lądolód zasilając wody oceanu podnosi również poziom mórz na całym świecie.

Chociaż wzrost każdego roku nadal wydaje się niewielki, należy go traktować jako wartość kumulacyjną, występującą bezwzględnie, która już dziś przynosi poważne konsekwencje społeczno-gospodarcze. Obecne i przewidywane straty obejmują powodzie przybrzeżne, erozję, przenikanie słonej wody do przybrzeżnych wód gruntowych i studni, oraz potencjalne uszkodzenie lub zniszczenie infrastruktury, takiej jak drogi, linie kolejowe, metro, porty i lotniska.

Podnoszenie się poziomu morza zagraża osadom i obiektom małych państw wyspiarskich oraz nisko położonym strefom przybrzeżnym na wszystkich szerokościach geograficznych.

Wczesna część osi czasu na powyższym wykresie bazuje na obserwacjach robionych na poziomie morza i pochodzi ze zbiorów CSIRO (Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation), australijskiej krajowej agencji naukowej. Nowsza część serii czasowej pochodzi z University of Hawaii Sea Level Center (UHSLC) i opiera się na średniej uzyskanej z 373 globalnych rekordów wskaźników pływów zebranych przez US National Ocean Service, UHSLC i partnerskie ośrodki na całym świecie. Wagi dla każdego miernika w średniej globalnej są określane przez analizę skupień, która grupuje wskaźniki z miejsc, gdzie poziom morza zmienia się w ten sam sposób. Zapobiega to zniekształceniom z obszarów, w których w pobliżu znajduje się wiele wskaźników pływów morskich. Ostatni rok danych należy uznać za wstępny. Użytkownicy naukowi powinni pozyskiwać dane o jakości badawczej bezpośrednio ze strony UHSLC i / lub strony internetowej NOAA Tides and Currents.