Ochrona i odtwarzanie obszarów przyrodniczych - zarówno na lądzie, jak i w wodzie - ma zasadnicze znaczenie dla ograniczenia emisji dwutlenku węgla i dostosowania się do zmieniającego się klimatu. Ochrona i odtwarzanie obszarów przyrody pokryłaby jedną trzecią koniecznych działań w zakresie łagodzenia skutków zmian klimatu, które będą niezbędne w następnej dekadzie.
Tego typu działania przyniosłyby efekt w postaci poprawy warunków życia na obszarach wiejskich, zwiększyło odporność na ryzyka, jak również wsparło odbudowę po pandemii COVID-19, pomagając zapobiec rozprzestrzenianiu się chorób odzwierzęcych w przyszłości. Rozwiązania oparte na ochronie i odtwarzaniu ekosystemów oferują opłacalne sposoby radzenia sobie z wzajemnie powiązanymi kryzysami związanymi ze zmianą klimatu, utratą różnorodności biologicznej i zanieczyszczeniem środowiska.
Kluczowe zagadnienia:
- Ochrona i odbudowa ekosystemów może w znacznym stopniu przyczynić się do budowania odporności na zmiany klimatu. Wielkoskalowe inwestycje w rolnictwo na terenach suchych, ochrona lasów namorzynowych i zrównoważona gospodarka wodna mogą przynieść korzyści czterokrotnie wyższe niż pierwotna inwestycja.
- Rozwiązania oparte na ochronie i odtwarzaniu obszarów przyrodniczych są opłacalne, łatwo dostępne, a ich skuteczność została już wielokrotnie udowodniona. Redukcja emisji towarzyszących wylesianiu i degradacji obszarów leśnych w krajach rozwijających się (REDD+) jest najtańszą opcją łagodzenia zmiany klimatu na dużą skalę i jest gotowa na zwiększone przepływy finansowe, w tym z sektora prywatnego.
- Dbałość o obszary naturalne nie zastępuje innych działań w dążących do dekarbonizacji. Konieczne jest aktywne prowadzenie dekarbonizacji oraz inwestowanie w obszary cenne przyrodniczo.
- ONZ wykorzystuje swoje możliwości do jednoczenia we wspólnym działaniu do wspierania ambitnych i transformacyjnych działań na rzecz przyrody. Do kluczowych inicjatyw należą: Dekada ONZ na rzecz Odtwarzania Ekosystemów 2021-2030 (UN Decade on Ecosystem Restoration 2021-2030) oraz projekt zahamowania fali wylesienia (Turning the Tide on Deforestation). Oba programy wnoszą duży wkład w dążenie do realizacji celów zrównoważonego rozwoju (Sustainable Development Goals, SDGs), zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego i przeciwdziałanie zmianom klimatu.
- Rok 2021 jest szansą na przełożenie rosnących ambicji politycznych w zakresie działań na rzecz przyrody na realne zobowiązania oraz działania. Można tego dokonać za pośrednictwem trzech konwencji z Rio oraz dedykowanych platform działania, takich jak: Dekada działań ONZ na rzecz Celów Zrównoważonego Rozwoju (UN Decade of Action for the SDGs) oraz Dekada działań ONZ na rzecz Odtwarzania Ekosystemów 2021-2030 (UN Decade on Ecosystem Restoration 2021-2030).
- Nowe programy dotyczące ochrony oceanów, lasów i systemów żywnościowych mogą przyspieszyć działania w dziedzinie ochrony klimatu i zmobilizować prywatne inwestycje. UNEP i jego organizacje partnerskie proponują trzy nowe inicjatywy:
- Globalne wyzwanie na rzecz oceanów (Global Ocean Challenge) w ramach Dekady działań ONZ na rzecz Odtwarzania Ekosystemów 2021-2030, którego celem byłoby podjęcie globalnych działań na rzecz odbudowy co najmniej 350 milionów hektarów ekosystemów przybrzeżnych i morskich do 2030 r. oraz uruchomienia brakującego morskiego odpowiednika „Bonn Challenge”.
- Wyzwanie Zielonej Gigatony (Green Gigaton Challenge), które dzięki programowi UN-REDD przyczyni się do ożywienia rynku emisji dwutlenku węgla związanego z leśnictwem, podnosząc znaczenie programu REDD+ z rozwiązania o niszowym charakterze do programu działań stanowiącego jeden z filarów realizacji Paryskiego Porozumienia Klimatycznego.
- Transformacja Systemów Żywnościowych (Transforming Food Systems). Zmobilizowanie 100 milionów rolników i 1 miliarda konsumentów do działań na rzecz stworzenia systemów żywnościowych przyjaznych dla klimatu i przyrody, w celu wzmocnienia wyników szczytu ONZ poświęconego systemom żywnościowym (UN Food Systems Summit).
Kluczowe dane:
- Ponad połowa światowego PKB jest wysokim lub umiarkowanie wysokim stopniu uzależniona od natury. Roczne inwestycje o wartości 350 miliardów dolarów w budowanie zrównoważonych systemów żywnościowych i użytkowania gruntów mogą, w skali globalnej, przyczyniać się do stworzenia ponad 120 milionów nowych miejsc pracy oraz nowych możliwości biznesowych o wartości 4,5 biliona dolarów każdego roku do roku 2030.
- Inwestycje w rozwiązania związane z obszarami cennymi przyrodniczo, ich ochroną lub odbudową, tworzą miejsca pracy — średnio od 7 do 40 na każdy, zainwestowany 1 milion dolarów, co stanowi nawet 10-krotność wskaźnika tworzenia miejsc pracy w przypadku inwestycji w paliwa kopalne.
- Możliwości biznesowe związane z przekształcaniem systemów żywnościowych, lądowych i oceanicznych mogą wygenerować prawie 3,6 biliona USD dodatkowych przychodów lub oszczędności kosztów do roku 2030, jednocześnie przyczyniając się do stworzenia 191 milionów nowych miejsc pracy.
