Edukacja - czynnik krytyczny w działaniach na rzecz celów zrównoważonego rozwoju Agendy 2030

Pandemia Coronavirusa zachwiała procesami społeczno-gospodarczymi, ale nie zatrzymała planów związanych z realizacją Celów Zrównoważonego Rozwoju Agendy 2030. W tym roku mija 5 lat od przyjęcia światowych celów, których zadaniem jest wyrównanie szans rozwojowych oraz zahamowanie negatywnego wpływu jaki społeczeństwo światowe wywiera na środowisko. Realizacja celów odbywa się na każdym poziomie, od globalnego do pojedynczej organizacji. Nie byłoby to możliwe bez wiedzy na temat wyzwań, z jakimi musi radzić sobie współczesny świat i szukania skutecznych rozwiązań. Edukacja jest nieodłącznym elementem w dążeniach do przekuwania wiedzy w działanie.

Przedsięwzięciom na rzecz zrównoważonego rozwoju powinna przyświecać prosta idea. Im więcej wiem i jestem bardziej świadomy, tym bardziej zaangażuję się w działania, które rozumiem. Edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju to zagadnienie rozwijanie w pracach naukowych oraz w codziennej praktyce biznesu, organizacji społecznych czy szkolnictwa. Rozumienie złożoności procesów społecznych i gospodarczych, ich wzajemnych związków i konsekwencji decyzji podejmowanych na różnych poziomach przez organizacje należące do różnych sektorów jest podstawą dobrego planowania i wdrażania adekwatnych rozwiązań w obszarze zrównoważonego rozwoju. Stąd liczne projekty i akcje adresowane do różnych grup odbiorców, których zadaniem jest edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju.

Z badań przeprowadzonych przez zespół z Wydziału Zarządzania UŁ na osobach studiujących wynika, że wspieranie działań o charakterze informacyjnym oraz dobór odpowiednich narzędzi edukacyjnych są kluczowe dla poznania istoty celów zrównoważonego rozwoju (z ang. Sustainable Development Goals, SDGs). W badaniu wzięły udział 103 osoby w wieku 20-29 lat, w tym 58,3% kobiet i 41,7% mężczyzn, reprezentujące nauki ekonomiczne.

Tylko 3,9% respondentów oceniło swoją wiedzę na temat zrównoważonego rozwoju jako dobrą, a 14,6% jako niewystarczającą. Pokazuje to, że nadal istnieje potrzeba wdrażania na poziomie akademickim, w tym na kierunkach o profilach biznesowych tematów powiązanych z celami zrównoważonego rozwoju. Jest to tym bardziej zasadne, że część obecnie studiujących będzie w przyszłości odpowiedzialna za wdrażanie projektów społecznych i środowiskowych w przedsiębiorstwach.

Studentki i studenci posiadają zróżnicowany stopień znajomości SDGs. Najbardziej znane cele to: Cel 13 - Działania na rzecz klimatu, Cel 3 - Dobre zdrowie i dobre samopoczucie i Cel 4 – Dobra jakość edukacji. Najmniej rozpoznawalne to: Cel 17 - Partnerstwa na rzecz celów, Cel 10 - Mniej nierówności i Cel 1 – Koniec z ubóstwem. Odnosząc się do celów, w kontekście życia osobistego dla ponad 50% biorących udział w badaniu ważne były: dobre zdrowie i jakość życia (Cel 3), Czysta woda i warunki sanitarne (Cel 6), Dobra jakość edukacji (Cel 4) oraz Cel 2 (Zero głodu).

Co ciekawe, ponad 52% osób uważa, że organizacje rządowe są odpowiedzialne za wdrażanie zrównoważonego rozwoju w Polsce, dla 20% odpowiedzialnym sektorem jest biznes, dla 13% szkoły wyższe, dla 11% sektor społeczny a tylko dla 4% jednostki. Układ odpowiedzi sugeruje, że jako jednostki nie widzimy relacji między naszymi decyzjami, a tym jaki kształt przybiera realizacja zrównoważonego rozwoju i chętniej przenosimy odpowiedzialność na instytucje zewnętrzne oczekując wytyczenia działań odgórnie.

W badaniach pojawił się również wątek formy edukacji i narzędzi. Badania prowadzone były przed wybuchem pandemii - w czasie, kiedy osoby studiujące korzystały głównie z tradycyjnej formy zajęć, czyli osobistej obecności, co przekłada się na wyniki, bo prawie połowa badanych (47%) preferowała bezpośredni kontakt. Chcąc zachęcić do zgłębiania wiedzy na temat zrównoważonego rozwoju warto sięgnąć po takie sposoby jak: studia przypadków, warsztaty, międzynarodowa wymiana doświadczeń, projekty, spotkania z praktykami czy staże. Wspomniane sposoby nauczania wspierają rozwój kompetencji przyszłości, takich jak krytyczne myślenie, analiza i współpraca.

Już teraz wśród możliwych scenariuszy po pandemii pojawia się odbudowywanie globalnej społeczności w oparciu o sprawiedliwość społeczną i wrażliwość środowiskową. Jak wynika z przeprowadzonych badań edukacja to niezbędny element przekuwania wiedzy w działanie.

O projekcie:

“Stepping-up and promoting Education & Innovation toward Sustainable Development Goals (SDGs) through Educational Laboratory for Accelerating civic Skills and sustainable Businesses – EduLab4Future” to międzynarodowy projekt dofinansowany ze środków UE w ramach akcji KA203 – Strategic Partnership for Higher Education realizowany od 1.10.2019.