Neutralność klimatyczna
Neutralność klimatyczna to stan, w którym dojdzie do radykalnego obniżenia emisji gazów cieplarnianych we wszystkich gałęziach gospodarki.
Wszelkie pozostałe, wciąż jeszcze generowane przez człowieka emisje, mają z kolei zostać zrekompensowane zwiększonym pochłanianiem dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych z atmosfery za pomocą rozwiązań naturalnych (odbudowa ekosystemów) i - ewentualnie - również technologicznych (wychwyt i składowanie CO2).
O konieczności osiągnięcia stanu neutralności klimatycznej do roku 2050 wspominają raporty IPCC - Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu, a także Programu ONZ ds. Środowiska (UNEP). Do celu tego aspiruje Komisja Europejska, a od niedawna również Japonia, Korea Południowa czy nawet - tyle że póki co w perspektywie roku 2060 - Chiny.
Jej szybkie osiągnięcie zwiększy szansę na ograniczenie wzrostu średniej, globalnej temperatury do poziomu nieprzekraczającego 2, a najlepiej 1,5 stopnia Celsjusza w stosunku do okresu przed rewolucją przemysłową. Dalszy wzrost emisji CO2 skutkowałby trwałym zaburzeniem równowagi energetycznej Ziemi i wzrostem globalnej temperatury prowadzącym do destabilizacji systemu klimatycznego oraz pogorszenia warunków do życia.
Firmy muszą już dziś przyjąć strategię ograniczania do minimum emisji, wynikłych z ich działalności gospodarczej i przyjętego modelu biznesowego. Na dłuższą metę nie mówimy już o cięciach rzędu 10 czy 20%, ale blisko 100% redukcji emisji gazów cieplarnianych.
W niektórych sektorach proces ten będzie prostszy niż w innych. Ze względu na poziom postępu technologicznego i malejące koszty wdrażania, łatwiej będzie o dekarbonizację sytemu energetycznego, niż np. rolnictwa. Wyzwaniem pozostaną szczególnie energochłonne, zależne od paliw kopalnych sektory, np. produkcja stali. Firmy z tych branż juz dziś muszą inwestować w badania i rozwijać nowe technologie, np. wodorowe, które będą mogły zastąpić paliwa kopalne.
Dla wielu przedsiębiorstw i branż neutralność klimatyczna oznaczać będzie przemyślenie modelu biznesowego i np. odejście od zachęcania do indywidualnego posiadania produktu w stronę promowania wzorców współdzielenia (np. systemy carsharingowe) czy wydłużanie życia produktu poprzez ułatwianie jego naprawiania i późniejsze odzyskiwanie z rynku (np. telefony komórkowe).
Bezpieczeństwo Żywnościowe
Sposób, w jaki gospodarujemy ziemią z jednej strony pokazuje, jakie relacje chcemy mieć ze środowiskiem naturalnym, z drugiej zaś - w jaki sposób chcemy zaspokajać nasze podstawowe potrzeby. Świadomość ta stoi za trendami społecznymi, takimi jak zwracanie uwagi na dobrostan zwierząt gospodarskich, nadużywanie nawozów sztucznych czy przechodzenie na bardziej roślinne diety.
W ostatnich dekadach obserwowaliśmy niekorzystne dla środowiska - w tym również dla klimatu - trendy, takie jak marnotrawienie żywności, wydłużanie łańcuchów dostaw czy wylesianie na obszarach Globalnego Południa. Trendy te muszą ulec odwróceniu, w czym aktywną rolę odegrać powinien również sam biznes, np. zwiększając ofertę produktów lokalnych, roślinnych czy sezonowych.
Zdaniem ekspertów Climate Leadership >>
Edukacja Klimatyczna
Pierwszym krokiem do podjęcia ambitnych działań na rzecz klimatu jest zdobycie wiedzy o kwestiach, takich jak efekt cieplarniany, rola generowanych przez człowieka emisji gazów cieplarnianych w jego nasileniu, powiązania między ekosystemami czy między środowiskowymi, społecznymi i gospodarczymi aspektami Celów Zrównoważonego Rozwoju.
Poza odpowiednim poziomem wiedzy na ten temat niezbędne dla skutecznej komunikacji kwestii klimatycznych jest również dostosowanie komunikatu do grup, do których jest skierowany. Jako że w najbliższych latach przyspieszony kurs wiedzy o klimacie czeka nas od najmłodszych lat aż po jesień życia odpowiedź na to wyzwanie będzie niezwykle ważna - również dla świadomego biznesu.
Zdaniem ekspertów Climate Leadership >>
Efektywność Energetyczna i Surowcowa
Czas paliw kopalnych musi dobiec w najbliższych dekadach końca. Nie możemy też w nieskończoność zwiększać wydobycia surowców pierwotnych. To ogromne wyzwania, wymagające inwestowania m. in. w poprawę efektywności energetycznej, odnawialne źródła energii, czy wdrażania zasad gospodarki o obiegu zamkniętym - od ekoprojektowania po recykling.
Od tego wyzwania nie uciekną również firmy. Globalni liderzy już dziś tworzą własne moce wytwórcze, instalując panele fotowoltaiczne czy stawiając farmy wiatrowe. Efektywniej gospodarują surowcami i energią, a także wspierają swoich dostawców w procesie zielonego zwrotu energetycznego.
Zdaniem ekspertów Climate Leadership >>
Gospodarka o Obiegu Zamkniętym
Model produkcji według schematu „wydobyć surowce - stworzyć produkt - zużyć i wyrzucić do kosza” jest nie do utrzymania ze względu na jego koszty środowiskowe. Potrzebujemy zamknięcia obiegów, dzięki któremu opanujemy wzrost wydobycia surowców naturalnych i zmniejszymy emisje gazów cieplarnianych.
Pod tym terminem kryje się szereg inspirujących trendów, zwiększających efektywność surowcową i energetyczną, pozwalających na tworzenie nowych nisz rynkowych oraz zwiększanie konkurencyjności. Ekoprojektowanie (np. opakowań), wydłużanie cyklu życia produktu, zwiększanie możliwości napraw czy wymiany, wyższe poziomy wykorzystywania materiałów z recyklingu - możliwości jest tu wiele.
Zdaniem ekspertów Climate Leadership >>
Nowe Technologie i Innowacje na Rzecz Klimatu
Postęp technologiczny pozwala na myślenie o tym, w jaki sposób rozwijać się bez zwiększania nacisku na środowisko. Umożliwia tworzenie przedmiotów, które zastępują w domu kilkanaście innych, takich jak laptopy czy telefony komórkowe. By jednak w pełni wykorzystać ich potencjał potrzeba myśleć o nich jako o narzędziu, a nie celu samym w sobie.
Skojarzenie między technologiami a innowacyjnością jest silne - nie oznacza to jednak, że innowacyjne rozwiązania na nich się kończą. Czasem znacznie bardziej kluczową rolę odgrywają innowacje społeczne czy te w modelach biznesowych, a nawet… powrót do przeszłości. Spółdzielnie energetyczne, start-upy czy ekonomia współdzielenia to tylko niewielki wycinek tej bogatej rzeczywistości.
Zdaniem ekspertów Climate Leadership >>
Ochrona Bioróżnorodności
Kryzys klimatyczny wymaga nie tylko tworzenia nowych rozwiązań technologicznych, ale również ochrony tego, co już istnieje - życia na ziemi i jego bogactwa. W przeciwnym wypadku, jak niedawno ogłosili eksperci z zajmującego się różnorodnością biologiczną IPBES, w kolejnych dekadach czekać nas może wyginięcie nawet miliona gatunków organizmów żywych.
Ochrona bioróżnorodności to coś więcej niż tylko sadzenie drzew. To opiekowanie się złożonymi, delikatnymi ekosystemami oraz odbudowa tych, które dziś znajdują się w kiepskiej kondycji. Mokradła, torfowiska, lasy deszczowe czy oceany to naturalne pochłaniacze dwutlenku węgla, dzięki którym nasza szansa na uniknięcie katastrofy klimatycznej znacząco rośnie.
Zdaniem ekspertów Climate Leadership >>
Raportowanie Niefinansowe
W ostatnich dekadach zauważalne jest kwestionowanie ograniczania sensu działania biznesu do generowania jak największych, krótkofalowych zysków. Rośnie świadomość negatywnych efektów zewnętrznych (społecznych i środowiskowych) takiego podejścia, za którą idą rosnące wątpliwości obywateli-konsumentów wobec marek, kierujących się taką logiką.
Elementem poszerzania świadomości wpływu przedsiębiorstw na ich otoczenie społeczne i środowiskowe jest raportowanie niefinansowe. Dzięki niemu możliwe staje się przeprowadzanie bardziej świadomych, efektywnych zmian, pozwalających na ograniczanie negatywnych efektów zewnętrznych działalności i poszerzanie skali pozytywnego wpływu na świat.
Zmniejszenie Śladu Węglowego
Fundamentem przechodzenia na neutralność klimatyczną będzie radykalne obniżanie emisji gazów cieplarnianych we wszystkich gałęziach gospodarki. Zmiany nie ograniczą się wyłącznie do kwestii używania paliw kopalnych czy generowania energii elektrycznej, wpływając na wszystkie elementy wzorców produkcji i konsumpcji.
Biznes - częściowo z powodu regulacji, częściowo zaś w wyniku dobrowolnych zobowiązań - zaczyna zmieniać swoje modele biznesowe, rozumieć swój wpływ na łańcuch wartości czy podkreślać znaczenie pozafinansowych wskaźników swojej działalności. Posunięcia, takie jak wyliczanie swojego śladu węglowego, pozwalają firmom na dokonanie świadomych zmian w sposobie funkcjonowania na rynku.
Zdaniem ekspertów Climate Leadership >>
Zrównoważone Finansowanie
Transformacja w kierunku neutralności klimatycznej wiązać się dla biznesu będzie z szeregiem inwestycji, np. w linie produkcyjne czy odnawialne źródła energii. Oznaczać to również będzie konieczność dostępu do środków finansowych odpowiednich do skali wyzwania.
W ostatnich latach w sektorze finansowym zaczęła rosnąć świadomość tego, że kryzys klimatyczny w bezpośredni sposób wpływa na ryzyko biznesowe, związane np. z ubezpieczeniami od gwałtownych zjawisk pogodowych. Nie brakowało również deklaracji, dotyczących wycofywania się z finansowania inwestycji w energetykę opartą na paliwach kopalnych. Możemy się spodziewać, że trendy te będą się nasilać.
Zdaniem ekspertów Climate Leadership >>
Zrównoważony Łańcuch Dostaw
Firmy odpowiadają nie tylko za siebie, ale również za całe swoje otoczenie. Od przyjętych przez nie wzorców działania zależy, jaki wpływ na dobrostan społeczny i stan środowiska będzie mieć ich cały łacuch wartości - od podmiotów odpowiedzialnych za surowce aż po kupujących ich towary i usługi konsumentów.
Wszystkie te podmioty wpływają na siebie nawzajem. Postawy konsumentów w kwestiach, takich jak nawyki transportowe, żywnościowe czy odzieżowe, będą kształtować oferty firm. Biznes będzie mógł z jednej strony odpowiadać na pojawiające się trendy, z drugiej zaś - aktywnie je kształtować, tworząc ekosystem pozytywnych zmian dla klimatu.
Zdaniem ekspertów Climate Leadership >>
