Naukowa wiedza o stanie środowiska pomaga mobilizować uwagę wokół konieczności dokonywania zmian w dominujących wzorcach produkcji i konsumpcji. Osiągnięcia technologiczne, umożliwiające nam ich pozyskiwanie i wykorzystywanie na bezprecedensową skalę mogą pomagać w dokonywaniu realnych zmian w działalności firm.
Dane o środowisku kojarzymy np. z raportami Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu - IPCC. Zawarta w nich analiza literatury naukowej prowadzi do syntezy wiedzy o kryzysie klimatycznym, jego przejawach w poszczególnych rejonach świata czy skutkach dla różnych dziedzin życia.
Pozyskiwanie danych stanowi pierwszy krok do ich późniejszego wykorzystywania - także przez biznes. Świadomość poziomów emisji gazów cieplarnianych czy zużycia surowców może pomóc w opracowaniu przemyślanych strategii, zmniejszających negatywny wpływ biznesu na środowisko.
Na temat tych - i innych - zastosowań danych mówili paneliści kolejnego, przedostatniego spotkania Sustainable Leaders’ Hub, koordynowanego przez Centrum UNEP/GRID-Warszawa. Organizacja, która powstała jako ośrodek pozyskiwania i przetwarzania danych środowiskowych do dziś ma tę kwestię w rdzeniu prowadzonej przez siebie działalności.
Dane w systemie
Warszawski GRID jest częścią globalnej sieci ośrodków, wspierających działania Programu ONZ ds. Środowiska (UNEP). Przedstawiciel programu, Alexandre Caldas, dyrektor United Nations Organisation oraz szef zajmującego się Big Data zespołu w UNEP Science Division, w swoim wystąpieniu pokazał globalny wymiar danych o środowisku.
W trakcie swojej prezentacji zapoznał uczestniczące w nim osoby z wizją, którą kieruje się ONZ-owska sieć danych geoinformacyjnych: wykorzystywania pozyskanej wiedzy do tworzenia lepszego świata oraz wzmacniania koordynacji i spójności tego typu informacji wewnątrz systemu Narodów Zjednoczonych.
Rezultatem podejmowanych w tym zakresie działań ma być lepsza wiedza o stanie realizacji paryskiego porozumienia klimatycznego czy Celów Zrównoważonego Rozwoju. Odpowiednia jakość pozyskanych danych nie tylko pomóc może w zrozumieniu otaczającej nas rzeczywistości - pozwala również decydentom na wybór odpowiednich priorytetów i działań, umożliwiających jej zmianę na lepsze.
Caldas zaprezentował m.in. aktualizowaną w czasie rzeczywistym mapą zanieczyszczenia powietrza, agregującą dane z poszczególnych stacji pomiarowych i przenoszących je na globalny poziom. W ten sposób możliwe staje się porównywanie sytuacji w poszczególnych rejonach świata, a także podejmowanie lepszych indywidualnych decyzji, dotyczących na przykład wypoczynku czy ćwiczenia poza domem.
Dane w przestrzeni
Dyrektor generalna Centrum UNEP/GRID-Warszawa, Maria Andrzejewska, kontynuowała wątek wykorzystywania danych do zrozumienia otaczającego nas świata, pokazując założenia projektu ARICA.
Dedykowane mu konsorcjum, w którym znalazło się również Centrum UNEP/GRID-Warszawa, zajmuje się analizą interakcji między środowiskiem a obozami dla uchodźców w różnych rejonach świata (Afryka Wschodnia, Bliski Wschód, Azja Południowa). Badanie to pomóc może w zrozumieniu źródeł wyzwań środowiskowych, zaprezentowaniu ich w formie geoportalu oraz stymulowanie międzysektorowego dialogu na rzecz poprawy sytuacji w - i wokół - obozów.
Innym przykładem praktycznego wykorzystywania danych jest ich używanie w działaniach edukacyjnych. Przykładem może być Ecocraft - zielona nakładka na popularną grę Minecraft, która wykorzystywana była przez Centrum m.in. w projekcie Ciepło dla Miast. Dzięki niej dzieci i młodzież szkolna wspólnymi siłami mogła zaprojektować swoją własną dzielnicę marzeń, kierującą się zasadami zrównoważonego rozwoju.
Wspomniane narzędzie nie tylko pozwala młodym ludziom zrozumieć funkcjonowanie miasta i sposoby na jego zmianę, ale również daje im poczucie sprawstwa, które później wykorzystywać mogą w innych projektach realizowanych w duchu partycypacji społecznej, takich jak budżety obywatelskie.
Dane dla ludzi
Jak w tym świecie danych może odnaleźć się biznes? Opomiarowanie jego infrastruktury pomóc może w poprawie efektywności energetycznej czy surowcowej. Wchodzenie w partnerstwa z otoczeniem społecznym może mu z kolei pomóc we wspieraniu inicjatyw, wykorzystujących dane oraz wiedzę o środowisku do realnej zmiany, np. w społecznościach lokalnych.
Korzyści ze zwracania uwagi na dane mogą zatem dotyczyć zarówno rdzenia działalności biznesowej, jak i działań z zakresu odpowiedzialności społecznej biznesu. W obu wypadkach korzyści wydają się jasne - to bardziej przemyślane, skuteczne działania, dające szanse na realną zmianę. Z korzyścią dla ludzi i środowiska.
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
Projekt realizowany przy wsparciu Ambasady USA w Polsce. Materiał został sfinansowany z grantu przyznanego przez Departament Stanu USA. Opinie, stwierdzenia i wnioski w nim zawarte należą do jego autorów i nie muszą odzwierciedlać stanowiska Departamentu Stanu USA.